Rzeźba Tańcząca dziewczynka

Rzeźba wieńcząca fontannę na placu Wybickiego we Wrzeszczu przedstawia dziewczynkę w tanecznej pozie z parasolką w ręku. Jej autorem jest Sławoj Ostrowski, który wykonał ją w 2002 roku.

Technika: rzeźbiarstwo w brązie

Obiekt:  Rzeźba „Tańcząca dziewczynka” autorstwa Sławoja Ostrowskiego jest ustawiona na obelisku z granitu w środku basenu Fontanny Grassowskiej. Odlana w brązie figura przedstawia szczupłą, filigranową dziewczynkę ze sterczącymi warkoczykami i parasolką w prawej dłoni. Postać ubrana jest w krótką sukienkę, unosi w tańcu prawą nogę oraz obie ręce, twarz kieruje ku górze. Rozpięta wysoko nad jej głową parasolka jest ażurowa – składa się tylko z rączki o zakręconym uchwycie oraz cienkich drutów.

Rzeźba przedstawia Tullę Pokriefke – bohaterkę książek Güntera Grassa: „Psie lata” oraz „Kot i mysz”. W bezpośrednim sąsiedztwie fontanny usytuowana jest altanka z metalową ławeczką, na której siedzą dwie figury: Güntera Grassa i jego książkowego bohatera Oskara, grającego na blaszanym bębenku. Te rzeźby również wykonał Sławoj Ostrowski. https://gaps.gda.pl/obiekt/pomnik-z-oskarkiem-laweczka-oskara/

Wokół słupa zwieńczonego rzeźbą „Tańczącej dziewczynki” roztacza się pięć kręgów. Pierwszy to dno basenu wykonane z płyt granitowych i otoczone drugim kręgiem – kamiennym murem z elewacją z polerowanego kamienia magmowego. W murku na jego obwodzie rozmieszczonych jest 16 słupków w formie prostopadłościanów, w których ukryte są tryskacze oraz urządzenia oświetleniowe fontanny. Trzecim kręgiem jest chodnik z kostki betonowej, dokoła którego rozciąga się krąg czwarty: niski murek z rustykalnych kamieni magmowych z czterema „wejściami” flankowanymi słupkami z polerowanego kamienia magmowego. Są one jednocześnie fundamentami pod metalowe słupy oświetleniowe, stylizowane na latarnie gazowe. Ostatni krąg to zewnętrzny chodnik, do którego prowadzą dojścia ze skweru i ulicy. Basen fontanny i otoczenie zaprojektował Grzegorz Sulikowski.

Miejsce: Oddana do użytku w 2002 roku fontanna znajduje się w Dolnym Wrzeszczu, na skwerze w zachodniej części placu Józefa Wybickiego, u zbiegu ulic Jana Pestalozziego, Joachima Lelewela i Grażyny.  Plac ten po wojnie stał się centralnym punktem dzielnicy, dzięki zlokalizowanemu tu wielkiemu targowisku. Zostało ono przeniesione w 1945 r. na ul. Gołębią, a plac Wybickiego zamieniono na skwer. Partery budynków zajmowały sklepy i warsztaty usługowe.

Fontanna (w niektórych źródłach nazywana zbiornikiem wodnym) znajduje się na placu Wybickiego od lat 20. XX w. Jak opisuje Gabriela Danielewicz: „była otoczona niskim murkiem z ociosanych kamiennych bloków, z głazów narzutowych o dekoracyjnej powierzchni. Tak przetrwała wojnę i pierwsze lata powojenne, kiedy była sprawna i tryskała wodą. Uszkodzona instalacja wodna w latach 50. spowodowała jej wyłączenie”. O fontannę nikt nie dbał, w zbiorniku gromadziła się brudna woda z glonami i śmieciami. Z powodu głębokości stanowiła zagrożenie dla dzieci, więc wodę wypompowano. Pusty zbiornik nadal wypełniony był złomem i szkłem, więc dla bezpieczeństwa zasypano go piaskiem do poziomu obecnego dna basenu fontanny.

W drugiej połowie lat 90. przebudowano zbiornik na fontannę, którą w 2000 r. znacznie  rozbudowano, m.in. podniesiono wysokość ścian basenu, przebudowano biegnący wokół fontanny chodnik, który otoczono dodatkowym, zewnętrznym, kamiennym murkiem z ławkami, powstały cztery wejścia z dekoracyjnym oświetleniem, zmieniono instalację wodną.

Konserwator zabytków Wacław Rasnowski zaproponował ustawienie w basenie kilku wolnostojących figur o jasnym kolorze, które mogłyby dodatkowo upiększyć to miejsce. Propozycja wzbudziła duże zainteresowanie, ale do realizacji nie doszło. Z kolei rzeźbiarka Marzena Turowska-Głowacka zaproponowała rozmieszczenie na górnej powierzchni murku ściany basenu kilku grup rzeźbiarskich, przedstawiających bawiące się dzieci. Projekt trafił do mieszkającego w pobliżu radnego Wiesława Kamińskiego, który zaproponował, by bawiące się dzieci były bohaterami książek Güntera Grassa, który urodził się i wychował w pobliżu fontanny, przy obecnej ul. Lelewela, i który jako dziecko najprawdopodobniej również bawił się w tym miejscu.

Ostatecznie projekt wykonał i zrealizował profesor gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych – rzeźbiarz Sławoj Ostrowski.

Informacje o autorze:  Sławoj Ostrowski – ur. 14 grudnia 1943 r. w Słupcy, zm. 9 marca 2018 r. rzeźbiarz, pedagog. W latach 1963–1969 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku na Wydziale Rzeźby. Był profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, kierował Pracownią Rzeźby. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 1996 r. Ostrowski był autorem licznych realizacji w przestrzeni publicznej: pomników, rzeźb, tablic pamiątkowych, upamiętniających m.in. Zbyszka Cybulskiego, Zbigniewa Herberta, Antoniego Abrahama, Jakuba Wejhera czy Güntera Grassa. Tworzył głównie w drewnie polichromowanym, a także w kamieniu i brązie. Brał udział w wielu wystawach w Polsce i zagranicą. Był laureatem licznych konkursów rzeźbiarskich.

Stan obiektu: bardzo dobry

Właściciel/opiekun:  Gdańskie Wody

Autor wpisu: Anna Szynwelska