Zdjęcie poziome przedstawiające przestrzeń miejską w czasie zimy, która jest obserwowana znad nadrzecznych bulwarów. W ich niedalekim sąsiedztwie znajduje się estakada, której niektóre elementy konstrukcyjne są pokryte mocno błyszczącą, srebrną blachą.
Fot. Anna Szynwelska

Niewidzialna Brama

Typ obiektu
instalacja
Data
2009
Autor
Front Studio
Adres
ul. Szopy / pod wiaduktem ul. Podwale Przedmiejskie
Dzielnica
Dolne Miasto, Śródmieście
Otwórz w google maps

Technika: mieszana

Wymiary –

Obiekt: Wiadukt obłożony jest metalowymi płytami o polerowanej, lustrzanej powierzchni. To nietypowa ingerencja twórców w istniejący już przejazd nad ul. Szopy. Widok odbijający się od okładziny wizualnie znosi barierę fizyczną, jaką jest wiadukt. Jednocześnie przez swą oszczędną formę̨ instalacja przypomina nowoczesną architekturę minimalistyczną. Praca artystyczna w symboliczny sposób „naprawia” błąd projektujących ten wiadukt, który przecina i różnicuje wartościująco dwie sąsiednie dzielnice miasta. Projekt fizycznie i metaforycznie rozświetla przestrzeń pod wiaduktem, jest monumentalny w skali, urbanistyczny, oddziałujący w skali miasta, przez co nabiera większego znaczenia. Niewidzialną bramę̨ charakteryzuje szeroka symbolika, formy luster, odbicia obrazu osób, architektury i rzeki – wszystko to umożliwia wielorakie interpretacje. Warto też podkreślić, że walorem estetycznym pracy jest motyw gry świateł o różnych porach dnia, a więc zmienność́ kolorystyki. Element ten jest znamienny, ponieważ wcześniej miejsce to było wcześniej ciemne i ponure. Praca sama w sobie jest zaskakująca, a jej lokalizacja zachęca mieszkańców i turystów do pokonania „nieistniejącej” bariery i zwiedzania Dolnego Miasta.

Miejsce: wnętrze miejskie pod wiaduktem: ul. Szopy – ul. Kamienna Grobla. Wnętrze miejskie ciągu ulic Szopy i Kamienna Grobla to zapis modernistycznej koncepcji powojennej odbudowy Gdańska. Owa modernistyczna koncepcja polegała na hybrydowej odbudowie Głównego Miasta, odsłonięciu jego murów miejskich i otoczeniu go od południa i wschodu radykalnie z nim kontrastującym pierścieniem modernistycznych wieżowców. Wieżowce mieszkalne stanęły wzdłuż trasy W-Z, wzdłuż Motławy przy ul. Kamienna Grobla i u. Szopy, oraz wzdłuż ul. Długie Ogrody.

Przejazd pod wiaduktem drogowym w ciągu ul. Szopy – ul. Kamienna Grobla powstał w wyniku kontrowersyjnego projektu z 1959 r., który zakładał poprowadzenie przez obszar starego śródmieścia Gdańska (część miasta położona wewnątrz nowożytnych obwałowań) modernistycznej trasy W-Z, swoistej autostrady miejskiej łączącej ruch samochodowy i tramwajowy. Ta błędna urbanistyczna decyzja doprowadziła do fizycznego, ale przede wszystkim mentalnego odłączenia dzielnic Starego Przedmieścia i Dolnego Miasta od Głównego Miasta, które po powojennej odbudowie powróciło do roli śródmieścia.

Ulokowane na Dolnym Mieście Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA w swoim projekcie Galerii Zewnętrznej Miasta Gdańska podjęło, podobnie jak w ciągu ul. Łąkowej, wysiłek przywrócenia owego mentalnego połączenia pomiędzy śródmieściem i Dolnym Miastem. Zarówno projekt zakleszczonej LKW Gallery, która nie może dojechać na Dolne Miasto, jak i projekt Niewidzialnej Bramy (mającej sprawić, że ów niefortunny wiadukt autostrady zniknie przesłonięty lustrzanymi odbiciami wizerunków miasta) świadczą o głębokim zrozumieniu owego mentalnego rozcięcia miasta na dwie odrębne części. Projekty Krople Bursztynu oraz Murale odchodzą od krytyki utworzonej sytuacji przestrzennej i starają się uczynić to trudne miejsce na swój sposób atrakcyjne.

Informacje o autorze: Front Studio – założone w 2001 r., znane jest z umiejętności zacierania różnic pomiędzy sztuką a architekturą. Ma na koncie liczne zwycięstwa w międzynarodowych konkursach, w których członkowie Front Studio rzucali wyzwanie konwencjonalnemu rozumieniu przestrzeni i przedstawiali wizjonerskie pomysły. Front Studio pod kierownictwem Yen Ha oraz Michi Yanagishity ma przemyślane i twórcze podejście do projektowania. Ich projekt Amerykański Biały Dom, zgłoszony do konkursu „White House Redux”, został wyróżniony w otwartym głosowaniu internetowym. Projekt przewidywał zaprezentowanie kwestii renowacji Białego Domu na forum publicznym, udzielając amerykańskiej opinii publicznej poprzez głosowanie w ramach telewizyjnego reality show prawa do decyzji o rezultacie. Spekulatywne prace Front Studio często służą jako „trampolina” do dyskusji i inspiracji. Projekt Farmadelphia, finalista konkursu „Urban Voids – Grounds for Change”, posłużył jako katalizator dla lokalnych społeczności rolników i ogrodników w Filadelfii i okolicach. Pojedyncze osoby i organizacje zaczęły szukać połączeń, korzystając z idei Farmadelphii. W swojej działalności architektonicznej Front Studio jest uznawane za lidera eleganckiego i ponadczasowego projektowania. Zarówno tworzone przez nie kompozycje przestrzeni wewnętrznej, jak i formy architektury zewnętrznej emanują precyzyjnie wykończoną, „ciepłą” nowoczesnością. Ich praca Niewidzialna Brama uzyskała II wyróżnienie w I edycji konkursu GZMG w 2005 r.

Stan obiektu: dobry

Właściciel/opiekun: Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA

Autor wpisu: Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA

 

Bibliografia
strzałka rozwiń bibliografię

Źródła: Karta inwentaryzacyjna (opracowanie: prof. dr hab. inż. arch. Piotr Lorens, dr inż. arch. Izabela Burda, studentki architektury: Daria Zimnicka, Oliwia Żuralska, 2018)

https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/TIR-pod-wiaduktem-ma-ozywic-Dolne-Miasto- n28647.html#tri

http://www.laznia.pl/aktualnosciart,508,2009_galeria_zewnetrzna_miasta_gdanska_sta ging_anonymous_i_niewidzialna_brama_o ddane_do_uzytku.html

www.laznia.pl

Bibliografia:

Problematyczna, niewygodna, niejasna – rola sztuki w przestrzeni publicznej. W poszukiwaniu możliwego paradygmatu, red. J. Draganovic, A. Szynwelska, CSW ŁAŹNIA, Gdańsk 2013

Sztuka i przestrzeń publiczna, red. J. Dominiczak, K. Wielebska, A. Szynwelska, CSW ŁAŹNIA, Gdańsk 2012

Łaźnia. Sztuka w projektach zmiany społeczne, red. M. Cackowska, CSW ŁAŹNIA, Gdańsk 2009

OBIEKTY W TEJ SAMEJ DZIELNICY

Pomnik w hołdzie Kresowianom

Typ obiektu
pomnik
Data
05.09.2015
Autor
nieznany
Adres
ul. Grodza Kamienna

Undercover

Typ obiektu
instalacja
Data
14.05.2010
Autor
Esther Stocker
Adres
skrzyżowanie ul. Łąkowej i Podwale Przedmiejskie

LKW Gallery

Typ obiektu
instalacja
Data
24.06.2008
Autor
Lex Rijkers, Daniel Milohnic
Adres
ul. Szopy, pod wiaduktem
ZOBACZ INNE OBIEKTY

Dekoracja fasady Szeroka 84

Typ obiektu
fasada
Data
2014
Autor
Paweł Mrozek
Adres
ul. Szeroka 84/85

Brama II

Typ obiektu
instalacja
Data
2000
Autor
Grzegorz Klaman
Adres
Stocznia Gdańska, przy historycznej bramie nr 2

The New Future

Typ obiektu
mural
Data
07.2012
Autor
Klaus Klinger
Adres
ul. Bajana 5a
Brakuje obiektu?

Pomóż nam budować bazę gdańskich obiektów sztuki, wypełniając formularz i dodając zdjęcia

GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika