Zdjęcie malarskiej dekoracji architektonicznej, która znajduje się na fasadzie pomarańczowo-żółtej kamienicy. Jest to brązowe, szczegółowo wykonane, sgraffito ścienne. Przedstawia ono bogato zdobioną arabeskę, która otacza dwa, okrągłe medaliony z przedstawieniami gryfów.
Fot. Łukasz Unterschuetz

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 48

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Edward Roguszczak, Antoni Szymaniuk
Adres
Długa 48
Dzielnica
Główne Miasto, Śródmieście
Otwórz w google maps

 

Technika: malarstwo

 

Obiekt:

Dwuosiowa kamienica o bogato zdobionej fasadzie. Gęsta dekoracja sgraffitowa wypełnia niemal całą płaszczyznę elewacji frontowej, tak jak w przypadku kamienicy przy Długiej 31. W tym wypadku jednak stonowana kolorystyka: żółta ochra tła oraz głęboka czerwień i brąz  sgraffit sprawia, że kamienica nie dominuje w tej pierzei ulicy. Przestrzenie wokół okien wypełnione zostały ornamentem kandelabrowym o układzie roślinnym wpisanym w wąskie, prostokątne pola. Nad oknami pierwszego piętra umieszczono dwa medaliony z przedstawieniami gryfów. Fryz nad wyższą kondygnacją ozdabiają dwa lwy w wielobocznym polu, oraz lwie głowy. Fryz nad trzecim piętrem ma charakter geometryczny, natomiast pole szczytu, poza pasem pod gzymsem wieńczącym, wypełnia wić roślinna z umieszczonym centralnie medalionem z głową lwa.  Medalion oddziela dwa okienka poddasza, które flankowane są przez wąskie pola wypełnione ornamentem, analogicznie jak w niższych kondygnacjach. Fasada przeszła renowację w 1979 roku.

 

Miejsce:

Dekoracja malarska powstała w ramach włączenia się artystów, reprezentowanych głównie przez nauczycieli i uczniów gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w dzieło odbudowy zniszczonego w 1945 roku Głównego Miasta. Ulica Długa i Długi Targ zrekonstruowane zostały w pierwszej fazie odbudowy. Najcenniejsze kamienice starano się rekonstruować wiernie, pozostałym nadawano odpowiedni kostium stylowy nawiązujący mniej lub bardziej do budynku sprzed 1945 roku. Tak odtworzone pierzeje miały być tłem dla odbudowywanych zabytków.

 

Informacje o autorach:

Edward Roguszczak – ur. w 1927 r. w Siedleminie, zm. w 1997 r. we Wdzydzach. Studiował w latach 1947–1951 w PWSSP w Poznaniu. Dyplom uzyskał w 1952 r. w PWSSP w Gdańsku, w pracowni Stanisława Teisseyre’a. Brał udział w odbudowie Głównego Miasta, w trakcie której zaprojektował dekoracje kilku kamienic przy ulicy Długiej. Członek Grupy Kadyńskiej, w której współtworzył wraz z prof. Hanną Żuławską eksperymentalne warsztaty ceramiczne. Był inicjatorem międzynarodowych wystaw ceramiki w Sopocie „Tworzywo Ceramiczne w Sztuce Współczesnej”, Międzynarodowe Triennale Ceramiki, a także był organizatorem międzynarodowych plenerów „Ceramika dla Architektury”, które odbywały się w Kadynach. Projektował wnętrza urbanistyczne dzielnic mieszkaniowych: Żabianka, Zaspa, Piecki Migowo. Od 1988 r. był związany z Wdzydzami, wsią na Kaszubach, gdzie otworzył pracownię ceramiczną. Od 1992 r. pracował w Młodzieżowym Klubie Plama na gdańskiej dzielnicy Zaspa, gdzie wraz z młodzieżą realizował działania plastyczne i plenerowe. Jest także uznawany za duchowego patrona Festiwalu Teatrów Ulicznych i Plenerowych FETA.

Antoni Szymaniuk – ur. w 1921 r. w Białymstoku, zm. w 1994 r. w Warszawie. W Białymstoku ukończył szkołę średnią, po zakończeniu wojny w 1945 roku rozpoczął studia na PWSSP w Gdańsku. Wziął udział w odbudowie Głównego Miasta, w trakcie której wraz z Edwardem Roguszczakiem ozdobił kilka kamienic przy ulicy Długiej. W 1958 roku powrócił do Białegostoku, gdzie dzięki doświadczeniom z Gdańska, kontynuował tworzenie kompozycji monumentalnych, stosując różne techniki malarskie. Ozdobił m.in. budynek u zbiegu ulic Sienkiewicza i al. Piłsudskiego, Urząd Wojewódzki i restaurację Kaunas. Brał czynny udział w życiu artystycznym regionu i kraju. Zajmował się także aranżowaniem wystaw i ekspozycji malarskich.

 

Stan obiektu: Dobry

Właściciel/opiekun: Prywatny/wspólnota mieszkaniowa

Autor wpisu: Klaudiusz Grabowski

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bibliografia
strzałka rozwiń bibliografię

Źródła:

 

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 1 red. Izabella Trojanowska, Gdańsk 1997.

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 2, Izabella Greczanik-Filip, red. Gdańsk 1997.

 

Bibliografia:

 

Dekoracje architektoniczne Gdańska 1945–1989, t. 1, Główne Miasto – fresk, sgraffito, mozaika, ceramika, red. Jacek Kriegseisen, Gdańsk 2016.

Jacek Friedrich, Malarstwo monumentalne, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945–2005: tradycja i współczesność, red. Wojciech Zmorzyński, Gdańsk 2005.

Jacek Friedrich, Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960, Gdańsk 2015.

Jacek Friedrich, Wystrój dekoracyjny Drogi Królewskiej w Gdańska w latach 1953-1955, Gdańskie Studia Muzealne, R.6 (1995).

Katalog zabytków sztuki w Polsce, Gdańsk Główne Miasto, red. Barbara Roll, Iwona Strzelecka, Warszawa 2006.

Jan Kołodziej, Barbara Brzuskiewicz, Kształtowanie tożsamości miejsca poprzez konserwacje istniejących i wykonanych nowych dekoracji artystycznych dla fasad kamienic odbudowanych po 1945 roku na obszarze Głównego Miasta w  Gdańsku, [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Anna Kriegseisen, „Starogdańskie kamieniczki pełne nowej treści” – dekoracje fasadowe czasu odbudowy 1945-1960, czyli technologia w służbie ideologii, [w:] Gdańsk 1945-1990. Materiały-studia-analizy, tom 1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017.

Anna Kriegseisen, W poszukiwaniu straconego koloru. Wystrój barwny zachowanych i odbudowanych fasad Głównego i Starego Miasta Gdańska. [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Franciszek Mamuszka, Droga Królewska w Gdańsku, Gdańsk 1972.

INNE OBIEKTY TEGO AUTORA

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 50

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Edward Roguszczak, Antoni Szymaniuk
Adres
Długa 50

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 51

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Edward Roguszczak, Antoni Szymaniuk
Adres
Długa 51
OBIEKTY W TEJ SAMEJ DZIELNICY

Dekoracja fasady Ogarna 97

Typ obiektu
mural
Data
2015
Autor
Justyna Posiecz-Polkowska, Jacek Wielebski
Adres
ul. Ogarna 97

Dekoracja fasady Świętojańska 67

Typ obiektu
fasada
Data
2018
Autor
Alicja Buławka-Fankidejska, Dmitrij Buławka-Fankidejski
Adres
ul. Świętojańska 67

Dekoracja fasady kamienicy Grobla I 13

Typ obiektu
fasada
Data
1968/1969
Autor
Łukasz Rogiński
Adres
ul. Grobla I 13
ZOBACZ INNE OBIEKTY

Dekoracja fasady Ogarna 22/23

Typ obiektu
fasada
Data
2017
Autor
Sebastian Bożek
Adres
ul. Ogarna 22/23

Rzeźba Yoni

Typ obiektu
rzeźba
Data
06.10.2017
Autor
Jerzy Dobrzański
Adres
Słowackiego 19

Mural bez tytułu

Typ obiektu
mural
Data
2011
Autor
Wojciech Woźniak, Gdańska Szkoła Muralu
Adres
ul. Pilotów 5a
Brakuje obiektu?

Pomóż nam budować bazę gdańskich obiektów sztuki, wypełniając formularz i dodając zdjęcia

GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika