Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 51

Technika: malarstwo

Obiekt:

Dwuosiowa kamienica z bardzo skromnym portalem posiada szczyt o skomplikowanych  spływach i ciekawą dekoracje sgraffitową. Fryz nad pierwszą kondygnacją zdobią postacie polskich szlachciców i magnatów ujętych w półpostaci. Jest to zapewne nawiązanie do scen z „Apoteozy handlu gdańskiego” Isaaka van den Blocke ze stropu Sali Czerwonej Ratusza Głównego Miasta, znajdującego się w tej samej pierzei. Przybyli do Gdańska Polacy prezentują swoje bogactwo przez kosztowne stroje i obfitość biżuterii. Wizerunek jednej z dam wzorowano na portrecie Barbary Radziwiłłówny, ukochanej żony Zygmunta Augusta, którego podobizna znajduję się nieopodal na wieży ratusza. W szczycie scena nawiązująca do fryzu, przedstawia zgiełk gdańskiego nadbrzeża na tle żaglowców zacumowanych w porcie. Kamienice wieńczyła niegdyś rzeźba rękawiczki na kolumnie z wolutowym cokołem. Była kopią dzieła umieszczonego na kamienicy około 1845 roku, kiedy jej właścicielem został rękawicznik, niejaki i była swoistą reklamą dla sklepu znajdującego się w przyziemiu. Rzeźba została uszkodzona w czasie burzy i czeka na kolejną rekonstrukcję.

Miejsce:

Dekoracja malarska powstała w ramach włączenia się artystów, reprezentowanych głównie przez nauczycieli i uczniów gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w dzieło odbudowy zniszczonego w 1945 roku Głównego Miasta. Ulica Długa i Długi Targ zrekonstruowane zostały w pierwszej fazie odbudowy. Najcenniejsze kamienice starano się rekonstruować wiernie, pozostałym nadawano odpowiedni kostium stylowy nawiązujący mniej lub bardziej do budynku sprzed 1945 roku. Tak odtworzone pierzeje miały być tłem dla odbudowywanych zabytków.

Informacje o autorach:

Edward Roguszczak – ur. w 1927 r. w Siedleminie, zm. w 1997 r. we Wdzydzach. Studiował w latach 1947–1951 w PWSSP w Poznaniu. Dyplom uzyskał w 1952 r. w PWSSP w Gdańsku, w pracowni Stanisława Teisseyre’a. Brał udział w odbudowie Głównego Miasta, w trakcie której zaprojektował dekoracje kilku kamienic przy ulicy Długiej. Członek Grupy Kadyńskiej, w której współtworzył wraz z prof. Hanną Żuławską eksperymentalne warsztaty ceramiczne. Był inicjatorem międzynarodowych wystaw ceramiki w Sopocie „Tworzywo Ceramiczne w Sztuce Współczesnej”, Międzynarodowe Triennale Ceramiki, a także był organizatorem międzynarodowych plenerów „Ceramika dla Architektury”, które odbywały się w Kadynach. Projektował wnętrza urbanistyczne dzielnic mieszkaniowych: Żabianka, Zaspa, Piecki Migowo. Od 1988 r. był związany z Wdzydzami, wsią na Kaszubach, gdzie otworzył pracownię ceramiczną. Od 1992 r. pracował w Młodzieżowym Klubie Plama na gdańskiej dzielnicy Zaspa, gdzie wraz z młodzieżą realizował działania plastyczne i plenerowe. Jest także uznawany za duchowego patrona Festiwalu Teatrów Ulicznych i Plenerowych FETA.

Antoni Szymaniuk – ur. w 1921 r. w Białymstoku, zm. w 1994 r. w Warszawie. W Białymstoku ukończył szkołę średnią, po zakończeniu wojny w 1945 roku rozpoczął studia na PWSSP w Gdańsku. Wziął udział w odbudowie Głównego Miasta, w trakcie której wraz z Edwardem Roguszczakiem ozdobił kilka kamienic przy ulicy Długiej. W 1958 roku powrócił do Białegostoku, gdzie dzięki doświadczeniom z Gdańska, kontynuował tworzenie kompozycji monumentalnych, stosując różne techniki malarskie. Ozdobił m.in. budynek u zbiegu ulic Sienkiewicza i al. Piłsudskiego, Urząd Wojewódzki i restaurację Kaunas. Brał czynny udział w życiu artystycznym regionu i kraju. Zajmował się także aranżowaniem wystaw i ekspozycji malarskich.

Stan obiektu: przed konserwacją

Właściciel/opiekun: Prywatny/wspólnota mieszkaniowa

Autor wpisu: Klaudiusz Grabowski