Zdjęcie poziome ze zbliżeniem na malarską dekorację architektoniczną, która znajduje się na fasadzie ciemnozielonej kamienicy. Jest to brązowe, szczegółowo wykonane, sgraffito ścienne. Przedstawia ono dwie, prostokątne kwatery, na których umieszczono dwa przedstawienia: po lewej stronie - parę kozłów, zaś po prawej – parę małp.
Fot. Michał Szymończyk/NCK

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 50

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Edward Roguszczak, Antoni Szymaniuk
Adres
Długa 50
Dzielnica
Główne Miasto, Śródmieście
Otwórz w google maps

Technika: malarstwo

 

Obiekt:

W 1945 roku pożar wypalił wnętrze kamienicy przy Długiej 50, nie uszkadzając w większym stopniu jej fasady. Fasada nie runęła gdyż w latach 30-tych przeszła gruntowną renowację, w trakcie której nadano jej klasycystyczny wygląd. Nadwątloną fasadę postanowiono jednak ostatecznie rozebrać i wznieść nową, zachowując klasycystyczną formę i dodając dekorację sgraffitową. Dolne kondygnacje zdobi boniowanie, natomiast dekorację sgraffitową umieszczono wyżej, nad oknami pierwszej kondygnacji. W prostokątnych polach nad pierwszą kondygnacją umieszczono roślinną wić, natomiast piętro wyżej widzimy dwie pary zwierząt w stylizowanej wici roślinnej. Po prawej małpki, odwrócone do siebie plecami, po lewej zwrócone do siebie koziołki. Kamienica przeszła renowację w 1978 roku.

 

Miejsce:

Dekoracja malarska powstała w ramach włączenia się artystów, reprezentowanych głównie przez nauczycieli i uczniów gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w dzieło odbudowy zniszczonego w 1945 roku Głównego Miasta. Ulica Długa i Długi Targ zrekonstruowane zostały w pierwszej fazie odbudowy. Najcenniejsze kamienice starano się rekonstruować wiernie, pozostałym nadawano odpowiedni kostium stylowy nawiązujący mniej lub bardziej do budynku sprzed 1945 roku. Tak odtworzone pierzeje miały być tłem dla odbudowywanych zabytków.

 

Informacje o autorach:

Edward Roguszczak – ur. w 1927 r. w Siedleminie, zm. w 1997 r. we Wdzydzach. Studiował w latach 1947–1951 w PWSSP w Poznaniu. Dyplom uzyskał w 1952 r. w PWSSP w Gdańsku, w pracowni Stanisława Teisseyre’a. Brał udział w odbudowie Głównego Miasta, w trakcie której zaprojektował dekoracje kilku kamienic przy ulicy Długiej. Członek Grupy Kadyńskiej, w której współtworzył wraz z prof. Hanną Żuławską eksperymentalne warsztaty ceramiczne. Był inicjatorem międzynarodowych wystaw ceramiki w Sopocie „Tworzywo Ceramiczne w Sztuce Współczesnej”, Międzynarodowe Triennale Ceramiki, a także był organizatorem międzynarodowych plenerów „Ceramika dla Architektury”, które odbywały się w Kadynach. Projektował wnętrza urbanistyczne dzielnic mieszkaniowych: Żabianka, Zaspa, Piecki Migowo. Od 1988 r. był związany z Wdzydzami, wsią na Kaszubach, gdzie otworzył pracownię ceramiczną. Od 1992 r. pracował w Młodzieżowym Klubie Plama na gdańskiej dzielnicy Zaspa, gdzie wraz z młodzieżą realizował działania plastyczne i plenerowe. Jest także uznawany za duchowego patrona Festiwalu Teatrów Ulicznych i Plenerowych FETA.

Antoni Szymaniuk – ur. w 1921 r. w Białymstoku, zm. w 1994 r. w Warszawie. W Białymstoku ukończył szkołę średnią, po zakończeniu wojny w 1945 roku rozpoczął studia na PWSSP w Gdańsku. Wziął udział w odbudowie Głównego Miasta, w trakcie której wraz z Edwardem Roguszczakiem ozdobił kilka kamienic przy ulicy Długiej. W 1958 roku powrócił do Białegostoku, gdzie dzięki doświadczeniom z Gdańska, kontynuował tworzenie kompozycji monumentalnych, stosując różne techniki malarskie. Ozdobił m.in. budynek u zbiegu ulic Sienkiewicza i al. Piłsudskiego, Urząd Wojewódzki i restaurację Kaunas. Brał czynny udział w życiu artystycznym regionu i kraju. Zajmował się także aranżowaniem wystaw i ekspozycji malarskich.

 

Stan obiektu: przed konserwacją

Właściciel/opiekun: Prywatny/wspólnota mieszkaniowa

Autor wpisu: Klaudiusz Grabowski

 

 

 

Bibliografia
strzałka rozwiń bibliografię

Źródła:

 

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 1 red. Izabella Trojanowska, Gdańsk 1997.

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 2, Izabella Greczanik-Filip, red. Gdańsk 1997.

 

Bibliografia:

 

Dekoracje architektoniczne Gdańska 1945–1989, t. 1, Główne Miasto – fresk, sgraffito, mozaika, ceramika, red. Jacek Kriegseisen, Gdańsk 2016.

Jacek Friedrich, Malarstwo monumentalne, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945–2005: tradycja i współczesność, red. Wojciech Zmorzyński, Gdańsk 2005.

Jacek Friedrich, Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960, Gdańsk 2015.

Jacek Friedrich, Wystrój dekoracyjny Drogi Królewskiej w Gdańska w latach 1953-1955, Gdańskie Studia Muzealne, R.6 (1995).

Katalog zabytków sztuki w Polsce, Gdańsk Główne Miasto, red. Barbara Roll, Iwona Strzelecka, Warszawa 2006.

Jan Kołodziej, Barbara Brzuskiewicz, Kształtowanie tożsamości miejsca poprzez konserwacje istniejących i wykonanych nowych dekoracji artystycznych dla fasad kamienic odbudowanych po 1945 roku na obszarze Głównego Miasta w  Gdańsku, [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Anna Kriegseisen, „Starogdańskie kamieniczki pełne nowej treści” – dekoracje fasadowe czasu odbudowy 1945-1960, czyli technologia w służbie ideologii, [w:] Gdańsk 1945-1990. Materiały-studia-analizy, tom 1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017.

Anna Kriegseisen, W poszukiwaniu straconego koloru. Wystrój barwny zachowanych i odbudowanych fasad Głównego i Starego Miasta Gdańska. [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Franciszek Mamuszka, Droga Królewska w Gdańsku, Gdańsk 1972.

 

INNE OBIEKTY TEGO AUTORA

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 51

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Edward Roguszczak, Antoni Szymaniuk
Adres
Długa 51

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 48

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Edward Roguszczak, Antoni Szymaniuk
Adres
Długa 48
OBIEKTY W TEJ SAMEJ DZIELNICY

Dekoracja fasady Ogarna 51

Typ obiektu
mural
Data
2014
Autor
Jacek Wielebski
Adres
ul. Ogarna 51/52

Fasada kamienicy przy ul. Długiej 11

Typ obiektu
sgraffito
Data
1953
Autor
Józefa Wnukowa
Adres
ul. Długa 11

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 68

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Hanna Żuławska
Adres
Długa 68
ZOBACZ INNE OBIEKTY

Pomnik Żołnierzy Wyklętych

Typ obiektu
płaskorzeźba
Data
4 sierpnia 2018
Autor
Maciej Świeszewski, Stanisław Milewski, Leon Czerwiński
Adres
ul. 3 Maja

Pomnik z Oskarkiem / Ławeczka Oskara

Typ obiektu
pomnik
Data
2002
Autor
Sławoj Ostrowski
Adres
plac Józefa Wybickiego, strona północna

Rodzina

Typ obiektu
rzeźba
Data
2016
Autor
Jarosław Pajek
Adres
Park im. Jana Pawła II
Brakuje obiektu?

Pomóż nam budować bazę gdańskich obiektów sztuki, wypełniając formularz i dodając zdjęcia

GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika