Pomóż nam budować bazę gdańskich obiektów sztuki, wypełniając formularz i dodając zdjęcia
Technika: malarstwo
Obiekt:
Trójosiowa kamienica zwieńczona rokokowym szczytem z dekoracją malarską w najwyższych partiach fasady. Pod samym gzymsem koronującym szczyt umieszczono wazon-paterę z gałęziami i liśćmi przewiązanymi wstęgą podtrzymywaną przez ptaki. Pod szczytem przebiega fryz wypełniony dziesięcioma owalnymi medalionami z główkami kobiecymi i męskimi, ujętymi z profilu bądź en face. Fryz przerwany płyciną wypełnioną groteskowym, symetrycznie komponowanym ornamentem. Ornament złożony jest z wici roślinnej i wstęg podtrzymywanych przez ptaki, putt trzymających gałęzie z owocami, centralnym elementem kompozycji jest paw bądź rajski ptak.
Miejsce:
Dekoracja malarska tzw. Drogi Królewskiej powstała w ramach włączenia się artystów, reprezentowanych głównie przez nauczycieli i uczniów gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w dzieło odbudowy zniszczonego w 1945 roku Głównego Miasta. Ulica Długa i Długi Targ zrekonstruowane zostały w pierwszej fazie odbudowy. Najcenniejsze kamienice starano się rekonstruować wiernie, pozostałym nadawano odpowiedni kostium stylowy nawiązujący mniej lub bardziej do budynku sprzed 1945 roku. Tak odtworzone pierzeje miały być tłem dla odbudowywanych zabytków.
Informacje o autorach:
Stanisław Teisseyre – ur. w 1905 r. we Lwowie, zm. w 1988 r. w Poznaniu. Kształcił się rodzinnym mieście oraz w Paryżu. W czasie wojny wraz z żoną Marią pomagał ludności żydowskiej. Po wojnie związany a PWSSP w Poznaniu i Gdańsku, gdzie dał się poznać jako sprawny organizator, na obu uczelniach pełnił funkcję rektora, w Gdańsku był także dziekanem Wydziału Malarstwa. Jego drugą żoną była artystka Teresa Pągowska. Do jego realizacji monumentalnych należą polichromie w kościołach w Poznaniu i Złotym Potoku oraz dekoracje kamienic przy Długim Targu w Gdańsku.
Halina Bajońska – ur. w 1921 r. w Poznaniu, zm. w 2006 r. tamże. W czasie II wojny światowej została wraz w rodziną wysiedlona do Warszawy, gdzie w czasie powstania była łączniczką i sanitariuszką. Studia na PWSSP w Gdańsku ukończyła w 1951. Włączyła się dzieło dekorowania podnoszonego z gruzów Gdańska. Pracowała także jako scenograf Teatru Miniatura. W 1994 roku wróciła do rodzinnego Poznania.
Roman Usarewicz – ur. w 1926 r. w Brześciu nad Bugiem, zm. w 1983 r. w Gdańsku, w latach 30. XX wieku zamieszkał w Gdyni. W czasie wojny więziony w obozach koncentracyjnych. Studia na PWSSP w Gdańsku rozpoczął w 1945 i z powodzeniem ukończył w 1951 roku. Od 1953 pracował na rodzinnej uczelni. Wszechstronny artysta, nie bojący się eksperymentów, zainicjował powstanie katedry innych mediów. Mąż artystki Magdaleny Usarewicz. W czasie odbudowy Głównego Miasta w Gdańsku brał udział, wraz z zespołem profesora Stanisława Teisseyre’a, w dekorowaniu kilku kamienic przy Długim Targu.
Jerzy Zabłocki – ur. w 1927 r. w Łodzi, zm. 1993 r. w Ankarze, Turcja. W latach 1948–1954 studiował malarstwo w PWSSP w Gdańsku. Dyplom obronił w pracowni prof. Juliusza Studnickiego. Brał udział w pracach przy rekonstrukcji gdańskich kamienic. Pedagog, malarz, grafik, projektant, autor licznych wystaw i realizacji w przestrzeni publicznej: projekt wnętrz i wystroju plastycznego Instytut Okrętowego PG (współautor Bolesław Petrycki), projekt i realizacja kurtyny do sali widowiskowej NOT-u w Gdańsku, projekty wnętrz dla statku „Stefan Batory”, projekty scenografii dla Teatru Dramatycznego w Gdyni.
Stan obiektu: dobry, po konserwacji
Właściciel/opiekun: obiekt prywatny
Autor wpisu: Klaudiusz Grabowski
Źródła:
Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 1 red. Izabella Trojanowska, Gdańsk 1997.
Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 2, Izabella Greczanik-Filip, red. Gdańsk 1997.
Bibliografia:
Dekoracje architektoniczne Gdańska 1945–1989, t. 1, Główne Miasto – fresk, sgraffito, mozaika, ceramika, red. Jacek Kriegseisen, Gdańsk 2016.
Jacek Friedrich, Malarstwo monumentalne, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945–2005: tradycja i współczesność, red. Wojciech Zmorzyński, Gdańsk 2005.
Jacek Friedrich, Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960, Gdańsk 2015.
Jacek Friedrich, Wystrój dekoracyjny Drogi Królewskiej w Gdańska w latach 1953-1955, Gdańskie Studia Muzealne, R.6 (1995).
Katalog zabytków sztuki w Polsce, Gdańsk Główne Miasto, red. Barbara Roll, Iwona Strzelecka, Warszawa 2006.
Jan Kołodziej, Barbara Brzuszkiewicz, Kształtowanie tożsamości miejsca poprzez konserwacje istniejących i wykonanych nowych dekoracji artystycznych dla fasad kamienic odbudowanych po 1945 roku na obszarze Głównego Miasta w Gdańsku, [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.
Anna Kriegseisen, „Starogdańskie kamieniczki pełne nowej treści” – dekoracje fasadowe czasu odbudowy 1945-1960, czyli technologia w służbie ideologii, [w:] Gdańsk 1945-1990. Materiały-studia-analizy, tom 1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017.
Anna Kriegseisen, W poszukiwaniu straconego koloru. Wystrój barwny zachowanych i odbudowanych fasad Głównego i Starego Miasta Gdańska. [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.
Franciszek Mamuszka, Droga Królewska w Gdańsku, Gdańsk 1972.
Pomóż nam budować bazę gdańskich obiektów sztuki, wypełniając formularz i dodając zdjęcia