Zdjęcie pionowe przedstawiające czterokondygnacyjną kamienicę, która znajduje się w zabytkowej tkance Gdańska. Jej pomarańczowa fasada jest bogato zdobiona brązowym ściennym sgraffito. Wzdłuż jej ścian bocznych znajdują się szare, długie rynny deszczowe, które wizualnie oddzielają budynek od sąsiadujących z nim kamienic.

Fot. Michał Szymończyk/Nadbałtyckie Centrum Kultury

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 7

Typ obiektu
fasada

Data
1953

Autor
Tadeusz Dembski

Adres
Długa 7

Dzielnica
Główne Miasto, Śródmieście

Otwórz w google maps

Technika: malarstwo

Obiekt:

Pierwsza kamienica przy Drodze Królewskiej z fasadą bogato zdobioną dekoracją sgraffitową. Dekoracja wypełnia niemal całą fasadę, poza partią przyziemia. Nad oknami parteru fryz ze sceną dworskiej, renesansowej zabawy rozgrywającej się w ogrodzie położonym u stóp zamku. W centrum sceny przedstawienie posiłku, przy stole siedzi kobieta w wydekoltowanej sukni, niewątpliwie wysokiego rodu. Usługują jej dama i giermek a czas umila dwórka grająca na lutni. Po obu stronach stołu przechadzają się dworzanie, rozmawiają, bawią się z psem, podziwiają piękno przyrody. Dworzanie ubrani są w kosztowne szaty i przyozdobieni kunsztowną biżuterią. Nad następną kondygnacją sceny walki jednorożców ze zwierzętami: lwem i jeleniem. Nad drugim piętrem trzy tonda z popiersiami kobiet w renesansowych strojach. Szczyt zdobi scena polowania na dzika zakomponowana w czterech liściastych wieńcach. Pozostała powierzchnia fasady wypełniona tapetowym ornamentem złożonym ze schematycznie ujętych sylwetek zwierząt: gryfa i głowy lwa lub pantery ujętych w rozetki.

Miejsce:

Dekoracja malarska powstała w ramach włączenia się artystów, reprezentowanych głównie przez nauczycieli i uczniów gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w dzieło odbudowy zniszczonego w 1945 roku Głównego Miasta. Ulica Długa i Długi Targ zrekonstruowane zostały w pierwszej fazie odbudowy. Najcenniejsze kamienice starano się rekonstruować wiernie, pozostałym nadawano odpowiedni kostium stylowy nawiązujący mniej lub bardziej do budynku sprzed 1945 roku. Tak odtworzone pierzeje miały być tłem dla odbudowywanych zabytków.

Informacje o autorze:

Tadeusz Dembski – ur. w 1922 r. w Ostrowie Wielkopolskim, zm. w 2000 r. W latach 1946-51 studiował w PWSSP w Poznaniu. W następstwie reorganizacji wyższego szkolnictwa artystycznego w roku 1951 przeniósł się na Wybrzeże gdzie kontynuował studia w tutejszej PWSSP w Gdańsku (z siedzibą w Sopocie), gdzie w 1952 uzyskał dyplom. Brał udział w dekorowaniu domów i kamienic Gdańska, Poznaniu i Warszawy. W stolicy jego mozaiki ozdobiły MDM i Muranów. Od połowy lat sześćdziesiątych uczył w Liceum Ogólnokształcącym im. Klaudyny Potockiej w Poznaniu.

Stan obiektu: Przed renowacją, znaczne ubytki w partii szczytu

Właściciel/opiekun: Prywatny/wspólnota mieszkaniowa

Autor wpisu: Klaudiusz Grabowski

Bibliografia

Źródła:

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 1 red. Izabella Trojanowska, Gdańsk 1997.

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 2, Izabella Greczanik-Filip, red. Gdańsk 1997.

Bibliografia:

Dekoracje architektoniczne Gdańska 1945–1989, t. 1, Główne Miasto – fresk, sgraffito, mozaika, ceramika, red. Jacek Kriegseisen, Gdańsk 2016.

Jacek Friedrich, Malarstwo monumentalne, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945–2005: tradycja i współczesność, red. Wojciech Zmorzyński, Gdańsk 2005.

Jacek Friedrich, Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960, Gdańsk 2015.

Jacek Friedrich, Wystrój dekoracyjny Drogi Królewskiej w Gdańska w latach 1953-1955, Gdańskie Studia Muzealne, R.6 (1995).

Katalog zabytków sztuki w Polsce, Gdańsk Główne Miasto, red. Barbara Roll, Iwona Strzelecka, Warszawa 2006.

Jan Kołodziej, Barbara Brzuskiewicz, Kształtowanie tożsamości miejsca poprzez konserwacje istniejących i wykonanych nowych dekoracji artystycznych dla fasad kamienic odbudowanych po 1945 roku na obszarze Głównego Miasta w Gdańsku, [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Anna Kriegseisen, „Starogdańskie kamieniczki pełne nowej treści” – dekoracje fasadowe czasu odbudowy 1945-1960, czyli technologia w służbie ideologii, [w:] Gdańsk 1945-1990. Materiały-studia-analizy, tom 1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017.

Anna Kriegseisen, W poszukiwaniu straconego koloru. Wystrój barwny zachowanych i odbudowanych fasad Głównego i Starego Miasta Gdańska. [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Franciszek Mamuszka, Droga Królewska w Gdańsku, Gdańsk 1972.