Zdjęcie pionowe przedstawiające pięciokondygnacyjną kamienicę, która znajduje się w zabytkowej tkance Gdańska. Jej pomarańczowa fasada ozdobiona jest boniowaniem, zaś nad wejście znajduje się klasycyzujący pseudo portal.
Fot. Michał Szymończyk/Nadbałtyckie Centrum Kultury

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 3

Typ obiektu
fasada
Data
1953
Autor
Józefa Wnukowa, Jan Rzyszczak, Boguchwała Bramińska
Adres
Długa 3
Dzielnica
Główne Miasto, Śródmieście
Otwórz w google maps

Technika: fresk

 

Obiekt:

Kamienica została odbudowana jako jedna z pierwszych, posiada elementy kamieniarki wykonane ze sztucznego kamienia wg projektu Ryszarda Massalskiego. Pierwotnie była pokryta tynkiem szaroperłowym obecnie fasada ma intensywnie pomarańczową barwę. Dekoracja malarska znajduje się w szczycie, składa się z trzech wieńców oliwnych, dwóch girland i dwóch festonów złożonych z liści i owoców: jabłek, gruszek, śliwek, cytryn i winogron, przeplecionych wstęgą. Wieńce oliwne z rogami obfitości wypełnionymi owocami na niebieskim tle, odcinającym się kolorystycznie od pomarańczowej fasady, umieszczono nad oknami pierwszego piętra.

 

Miejsce:

Dekoracja malarska powstała w ramach włączenia się artystów, reprezentowanych głównie przez nauczycieli i uczniów gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w dzieło odbudowy zniszczonego w 1945 roku Głównego Miasta. Ulica Długa i Długi Targ zrekonstruowane zostały w pierwszej fazie odbudowy. Najcenniejsze kamienice starano się rekonstruować wiernie, pozostałym nadawano odpowiedni kostium stylowy nawiązujący mniej lub bardziej do budynku sprzed 1945 roku. Tak odtworzone pierzeje miały być tłem dla odbudowywanych zabytków.

 

Informacje o autorze:

Katalog Zabytków Sztuki ISPAN jako autorów dekoracji podaje Boguchwałę Bramińską i Jan Rzyszczaka, Jacek Friedrich jako autorkę dekoracji wskazuje Józefę Wnukową.

 

Józefa Wnukowa – ur. w 1911 w Warszawie, zm. w Sopocie w 2000 r. Studiowała na ASP w Warszawie, po studiach przebywała w Paryżu i Lwowie. W czasie wojny działała w konspiracji, brała udział w Powstaniu Warszawskim. W 1945 przyjechała do Sopotu, stając się jedną z najważniejszych postaci tworzącego się na Wybrzeżu środowiska artystycznego. Wieloletnia wykładowczyni w PWSSP. Brała udział w odbudowie kamienic Głównego Miasta w latach 1952–1955 oraz w dekorowaniu wnętrz Ratusza Głównego Miasta w 1970 r. Poza malarstwem architektonicznym zajmowała się malarstwem sztalugowym i tkaniną artystyczną, a także projektowała scenografię i kostiumy dla opery.

Boguchwała Bramińska – ur. w 1922 r., zm. w 2019r. w Gdyni. Absolwentka malarstwa w PWSSP, studia ukończyła w 1952 roku. W latach 1953-1954 pracowała w zespole Stanisława Teisseyre’a i zespole Józefy Wnukowej przy pracach nad dekoracjami plastycznymi na fasadach kamienic przy Długim Targu i Długiej w Gdańsku. Wykładała na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej w Katedrze Malarstwa, Rysunku i Rzeźby. Poza malarstwem sztalugowym, tworzyła także rysunki i monotypie.

Jan Rzyszczak – ur. w 1922 r., zm. w 1995 r. w Poznianiu. Absolwent malarstwa w PWSSP, studia ukończył w 1952 roku.

 

Stan obiektu: Dobry, po konserwacji.

Właściciel/opiekun: obiekt prywatny

Autor wpisu: Klaudiusz Grabowski

Bibliografia
strzałka rozwiń bibliografię

Źródła:

 

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 1 red. Izabella Trojanowska, Gdańsk 1997.

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 2, Izabella Greczanik-Filip, red. Gdańsk 1997.

 

Bibliografia:

 

Dekoracje architektoniczne Gdańska 1945–1989, t. 1, Główne Miasto – fresk, sgraffito, mozaika, ceramika, red. Jacek Kriegseisen, Gdańsk 2016.

Jacek Friedrich, Malarstwo monumentalne, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945–2005: tradycja i współczesność, red. Wojciech Zmorzyński, Gdańsk 2005.

Jacek Friedrich, Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960, Gdańsk 2015.

Jacek Friedrich, Wystrój dekoracyjny Drogi Królewskiej w Gdańskuw latach 1953-1955, Gdańskie Studia Muzealne, R.6 (1995).

Katalog zabytków sztuki w Polsce, Gdańsk Główne Miasto, red. Barbara Roll, Iwona Strzelecka, Warszawa 2006.

Jan Kołodziej, Barbara Brzuskiewicz, Kształtowanie tożsamości miejsca poprzez konserwacje istniejących i wykonanych nowych dekoracji artystycznych dla fasad kamienic odbudowanych po 1945 roku na obszarze Głównego Miasta w  Gdańsku, [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

 

Anna Kriegseisen, „Starogdańskie kamieniczki pełne nowej treści” – dekoracje fasadowe czasu odbudowy 1945-1960, czyli technologia w służbie ideologii, [w:] Gdańsk 1945-1990. Materiały-studia-analizy, tom 1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017.

Anna Kriegseisen, W poszukiwaniu straconego koloru. Wystrój barwny zachowanych i odbudowanych fasad Głównego i Starego Miasta Gdańska. [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Anna Żychska, Dekoracja malarska na fasadzie kamienicy przy ul. Długiej 1 w Gdańsku – problematyka technologiczno-konserwatorska, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, R. XLVIII (2017).

Franciszek Mamuszka, Droga Królewska w Gdańsku, Gdańsk 1972.

INNE OBIEKTY TEGO AUTORA

Dekoracja fasady kamienicy przy Długiej 1

Typ obiektu
fresk
Data
1953
Autor
Józefa Wnukowa, Jan Rzyszczak, Boguchwała Bramińska
Adres
ul. Długa 1
OBIEKTY W TEJ SAMEJ DZIELNICY

Dekoracja fasady kamienicy przy Długim Targu 5-6

Typ obiektu
fasada
Data
1954
Autor
Zygmunt Karolak
Adres
Długi Targ 5-6

Dekoracja fasady Szeroka 82

Typ obiektu
fasada
Data
2014
Autor
Daniel „Chazme” Kaliński, Jacek Wielebski
Adres
ul. Szeroka 82

Dekoracja fasady przy Długiej 33

Typ obiektu
detal architektoniczny
Data
1953
Autor
Maria Alkiewicz, Cecylia Dobrowolska
Adres
ul. Długa 33
ZOBACZ INNE OBIEKTY

Freedom

Typ obiektu
instalacja
Data
03.07.2012
Autor
Emilia Kalkowska-Marszałek
Adres
ul. Kliniczna 2

Pomnik Obrońców Wybrzeża

Typ obiektu
pomnik
Data
09.10.1966
Autor
Franciszek Duszeńko, Henryk Kitowski, Adam Haupt
Adres
Westerplatte

Dekoracja fasady Ogarna 22/23

Typ obiektu
fasada
Data
2017
Autor
Sebastian Bożek
Adres
ul. Ogarna 22/23
Brakuje obiektu?

Pomóż nam budować bazę gdańskich obiektów sztuki, wypełniając formularz i dodając zdjęcia

GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika