Tors

Technika: rzeźba w granicie

Wymiary: wys. 90 cm, szer. 35 cm, gł. 37 cm

Obiekt: Wykonana przez Stanisława Horno-Popławskiego z jasnoróżowego granitu rzeźba ukazuje tors kobiecy naturalnych rozmiarów, o krągłych, delikatnych kształtach. Traktowane realistycznie pełnoplastyczne przedstawienie – pozbawione rąk, nóg, a także głowy – ujęte zostało od szyi do połowy ud. Poprzez uniesione ku górze ramiona oraz lekko wygięty tułów autor nadał rzeźbie większą lekkość oraz wprowadził do kompozycji asymetrię. W tej fragmentarycznej formie nawiązał do klasycznego dziedzictwa sztuki starożytnej. Rzeźba powstała ok. 1956 r., do zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku trafiła jako bezpośredni zakup od artysty w 1973 r. Od 1976 r. „Tors” jest eksponowany w plenerowej galerii rzeźby w Parku Oliwskim. Praca ustawiona została na granitowym postumencie o wymiarach podstawy 38 × 44 cm i wys. 105 cm. Rzeźba nie jest sygnowana.

Miejsce: Rzeźba wkomponowana jest w naturalne otoczenie północnej części Parku im. Adama Mickiewicza w Oliwie. Stanowi część stałej ekspozycji plenerowej Galerii Współczesnej Rzeźby Gdańskiej ze zbiorów Muzeum Narodowego w Gdańsku, powstałej z inicjatywy Muzeum, Zarządu Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków oraz Urzędu Miejskiego. Galeria prezentująca prace artystek i artystów różnego pokolenia oficjalnie została otwarta 30 marca 1976 r.

Informacje o autorze: Stanisław Horno-Popławski – ur. w 1902 r. w Kutaisi (Gruzja), zm. w 1997 r. w Gdańsku. Studiował rzeźbę w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych w pracowni prof. Tadeusza Breyera. W latach 1932–1939 pracował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Po wojnie podjął pracę pedagoga w Szkole Sztuk Pięknych w Białymstoku, następnie w latach 1946–1949 pełnił funkcję profesora na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1949 r. przeniósł się do Gdańska, gdzie objął kierownictwo Wydziału Rzeźby w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku (obecnie Akademii Sztuk Pięknych). W latach 1951–1954 był głównym projektantem rzeźb przy odbudowie Głównego Miasta w Gdańsku.

Horno-Popławski był autorem wielu realizacji pomnikowych. Przed II wojną światową wykonał „Pomnik biskupa Bandurskiego” w Katedrze w Wilnie (1937) oraz rzeźbę „Praczki”, stojącą w parku Planty w Białymstoku (1938 r.). Po 1945 r. zrealizował m.in.: „Pomnik Adama Mickiewicza” przed Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie (1955), „Pomnik Juliana Marchlewskiego” we Włocławsku (1962 r.), „Pomnik Stefana Żeromskiego” w Rozewiu (1963), „Pomnik Henryka Sienkiewicza” w Bydgoszczy (1968), „Pomnik Marii Konopnickiej” w Kaliszu (1969) oraz w Słupsku „Pomnik Karola Szymanowskiego” (1971) i „Pomnik Jana Kilińskiego” (1973),Prace artysty znajdują się w zbiorach Muzeów Narodowych Warszawy, Gdańska, Krakowa i Poznania oraz w Muzeum im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy i Muzeum Górnośląskim w Bytomiu.

Stan obiektu: przed renowacją

Właściciel/opiekun: Muzeum Narodowe w Gdańsku

Autor wpisu: Andrzej Zagrobelny