Zdjęcie poziome ze zbliżeniem na malarską dekorację architektoniczną, która znajduje się na fasadzie jasnożółtej kamienicy. Jest to ciemnobeżowe sgraffito ścienne, które przedstawia obfity wieniec laurowy z dwiema wstęgami na jego bokach. Znajduje się on pomiędzy prostym, podwójnym ornamentem roślinnym przypominającym kwiat na długiej, prostej łodydze o sześciu parach liści każda. Dekoracja znajduje się pomiędzy dwoma oknami budynku.
Fot. Michał Szymończyk/NCK

Dekoracja fasady kamienicy przy Długim Targu 13

Typ obiektu
fasada
Data
1954
Autor
Czesław Rzepiński
Adres
Długi Targ 13
Dzielnica
Główne Miasto, Śródmieście
Otwórz w google maps

 

Technika: malarstwo, sgraffito

Obiekt:

Podobnie jak w przypadku kamienicy pod numerem 12, ze względu na liczne przebudowy została ona zaprojektowana na nowo przez Władysława Czernego. Autor jedynie w partii szczytu nawiązał do dawnej klasycystycznej formy.

Sgraffitowa dekoracja, projektu Czesława Rzepińskiego, w postaci gryfów, wieńców, festonów, girland i wici roślinnej wypełnia przestrzeń nad oknami trzech pięter. Freskowo-sgraffitowe wazony z kwiatami zdobią partię przyziemia. Szczyt, tak jak w przypadku sąsiedniej kamienicy, zdobiły polichromie wyobrażające muzy bądź bóstwa antyczne, które w czasie ostatniej konserwacji zostały zamienione na gryfy. Zmianie uległa także kolorystyka tła, z niebieskiej na żółtą,  odpowiadającą kolorystyce całej fasady.

Miejsce:

Dekoracja malarska tzw. Drogi Królewskiej powstała w ramach włączenia się artystów, reprezentowanych głównie przez nauczycieli i uczniów gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w dzieło odbudowy zniszczonego w 1945 roku Głównego Miasta. Ulica Długa i Długi Targ zrekonstruowane zostały w pierwszej fazie odbudowy. Najcenniejsze kamienice starano się rekonstruować wiernie, pozostałym nadawano odpowiedni kostium stylowy nawiązujący mniej lub bardziej do budynku sprzed 1945 roku. Tak odtworzone pierzeje miały być tłem dla odbudowywanych zabytków.

Informacje o autorze:

Czesław Rzepiński – ur. w 1905 r. w Trembowli, zm. w 1995 r. w Krakowie, edukację artystyczną odebrał w Krakowie a także w Warszawie i Paryżu. Przed wybuchem II wojny światowej uczył w założonej przez siebie Szkole Malarskiej im. A. Gierymskiego w Katowicach a także w Liceum Krzemienieckim. Po wojnie zatrudniony na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie pracował do emerytury, kilkakrotnie pełniąc funkcję rektora. Rzepiński uprawiał malarstwo sztalugowe, z którego zasłynął, ale także monumentalne, rysunek i grafikę.

Stan obiektu: dobry

Właściciel/opiekun: obiekt prywatny

Autor wpisu: Klaudiusz Grabowski

Bibliografia
strzałka rozwiń bibliografię

Źródła:

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 1 red. Izabella Trojanowska, Gdańsk 1997.

Wspomnienia z odbudowy Głównego Miasta, t. 2, Izabella Greczanik-Filip, red. Gdańsk 1997.

 

Bibliografia:

Dekoracje architektoniczne Gdańska 1945–1989, t. 1, Główne Miasto – fresk, sgraffito, mozaika, ceramika, red. Jacek Kriegseisen, Gdańsk 2016.

Jacek Friedrich, Malarstwo monumentalne, [w:] Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 1945–2005: tradycja i współczesność, red. Wojciech Zmorzyński, Gdańsk 2005.

Jacek Friedrich, Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960, Gdańsk 2015.

Jacek Friedrich, Wystrój dekoracyjny Drogi Królewskiej w Gdańska w latach 1953-1955, Gdańskie Studia Muzealne, R.6 (1995).

Katalog zabytków sztuki w Polsce, Gdańsk Główne Miasto, red. Barbara Roll, Iwona Strzelecka, Warszawa 2006.

Jan Kołodziej, Barbara Brzuszkiewicz, Kształtowanie tożsamości miejsca poprzez konserwacje istniejących i wykonanych nowych dekoracji artystycznych dla fasad kamienic odbudowanych po 1945 roku na obszarze Głównego Miasta w  Gdańsku, [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Anna Kriegseisen, „Starogdańskie kamieniczki pełne nowej treści” – dekoracje fasadowe czasu odbudowy 1945-1960, czyli technologia w służbie ideologii, [w:] Gdańsk 1945-1990. Materiały-studia-analizy, tom 1, red. Edmund Kizik, Mirosław Golon, Gdańsk-Warszawa 2017.

Anna Kriegseisen, W poszukiwaniu straconego koloru. Wystrój barwny zachowanych i odbudowanych fasad Głównego i Starego Miasta Gdańska. [w:] Polichromie i sgraffita na fasadach ośrodków staromiejskich odbudowanych po 1945 r. Kreacja i konserwacja, red. Anna Jagiellak, Paulina Świątek, Warszawa 2015.

Franciszek Mamuszka, Droga Królewska w Gdańsku, Gdańsk 1972.

INNE OBIEKTY TEGO AUTORA

Dekoracja fasady kamienicy przy Długim Targu 11

Typ obiektu
fasada
Data
1954
Autor
Czesław Rzepiński
Adres
Długi Targ 11

Dekoracja fasady kamienicy przy Długim Targu 12

Typ obiektu
fasada
Data
1954
Autor
Czesław Rzepiński
Adres
Długi Targ 12
OBIEKTY W TEJ SAMEJ DZIELNICY

Dekoracja fasady Ogarna 106/108

Typ obiektu
mural
Data
2015
Autor
Jacek Wielebski
Adres
ul. Ogarna 106/108

Dekoracja fasady Ogarna 120

Typ obiektu
mural
Data
2013
Autor
Krzysztof „Proembrion” Syruć
Adres
ul. Ogarna 120

Dekoracja fasady Ogarna 113

Typ obiektu
fasada
Data
2018
Autor
Alicja Buławka-Fankidejska, Dmitrij Buławka-Fankidejski
Adres
ul. Ogarna 113
ZOBACZ INNE OBIEKTY

Kod Witkacego

Typ obiektu
mural
Data
06.2009
Autor
PGR ART
Adres
ul. Pilotów 10a

Bałtyk

Typ obiektu
mural
Data
07.2011
Autor
Gdańska Szkoła Muralu
Adres
ul. Pilotów 10a

Jakub Teodor Klein

Typ obiektu
rzeźba
Data
23.05.2009
Autor
Ewa Beyer-Formela
Adres
Park im. Prezydenta Ronalda Reagana, wejście C od ul. Obrońców Wybrzeża
Brakuje obiektu?

Pomóż nam budować bazę gdańskich obiektów sztuki, wypełniając formularz i dodając zdjęcia

GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika GAPS brakujący obiekt grafika